17 مئي 2024 تي، هڪ جٿي پاڪستانين سميت اوورسيز شاگردن جي بشڪيڪ ۾رهائش واري هاسٽلن کي نشانو بڻايو. تشدد 6 ڪلاڪن کان وڌيڪ جاري رهيو جنهن جي نتيجي ۾ ڪيترائي شاگرد زخمي ٿي پيا. پرڏيهي وزير اسحاق ڊار تصديق ڪئي ته واقعي ۾ ڪو به پاڪستاني شاگرد فوت ناهي ٿيو. 600 کان وڌيڪ پاڪستاني شاگرد هن وقت تائين وطن واپس اچي چڪا آهن ۽ پاڪستاني حڪومت انهن سڀني شاگردن لاءِ پروازن جو بندوبست ڪرڻ جو اعلان ڪيو آهي جيڪي واپسي جا خواهشمند آهن.
مبينا طور تي حملا شروع ٿيا جڏهن ڪرغز ۽ مصري شاگردن جي وچ ۾ تڪرار جي وڊيو سوشل ميڊيا تي وڏي پئماني تي شيئر ڪئي وئي. صورتحال بين الاقوامي شاگردن، خاص طور تي پاڪستان ۽ هندستان جي شاگردن جي خلاف تشدد ۾ تبديل ٿي وئي. سيڪيورٽي فورسز مداخلت ڪئي، ۽ ڪرغز اختيارين بعد ۾ يقين ڏياريو ته صورتحال ڪنٽرول هيٺ آهي. ڪرغزستان ۾ پاڪستاني سفارتخانو متاثر شاگردن جي حفاظت ۽ واپسي کي يقيني بڻائڻ لاءِ ڪوششون ڪري رهيو آهي. ان واقعي بشڪيڪ ۾ بين الاقوامي شاگردن جي حفاظت بابت خدشا پيدا ڪيا آهن.
ان واقعي نه رڳو سندن تعليم کي متاثر ڪيو پر سندن حفاظت ۽ ڪرغز ۽ پاڪستاني حڪومتن جي ذميوارين تي به سنگين سوال اٿاريا. انهن شاگردن کي جيڪو جسماني ۽ نفسياتي صدمو پهتو آهي، اهو ناقابل تلافي آهي. انهن جي تعليم کي تباهه ڪرڻ هڪ وڏي ناانصافي آهي، انهن کي انهن جي اميدن ۽ مالي سيڙپڪاري کان محروم ڪرڻ ۽ انهن کي مجبور ڪيو ويو ته هو پنهنجي تعليم کي وچ ۾ ڇڏي ڏين. هن تشدد جي قيمت فوري طور تي طبي خرچن کان ٻاهر آهي، بشمول ٽيوشن فيس جي نقصان، رهائش جي خرچن، ۽ امڪاني آمدني انهن شاگردن کي نامڪمل تعليم کي ڇڏڻ سان وڃائي ڇڏيو ۽ انهن جي تعليمي ترقي ۾ رڪاوٽ انهن جي ڪيريئر ۽ ذاتي زندگي تي دائمي اثر پئجي سگهي ٿو.
اهو واقعو ميزبان ملڪ جي غير ملڪي شاگردن کي تحفظ ڏيڻ جي صلاحيت تي منفي طور تي ظاهر ڪري ٿو، اهو پڻ اعتماد کي نقصان پهچائي ٿو جيڪو خاندان پنهنجن ٻارن جي حفاظت لاءِ پرڏيهي تعليمي ادارن ڏانهن موڪلن ٿا. اهو پڻ اشارو ڪري ٿو ميزبان ملڪ تعليم لاءِ محفوظ ماحول برقرار رکڻ ۾ ناڪامي، جيڪو مستقبل جي شاگردن کي ڪرغزستان کي تعليم جي منزل سمجهڻ کي روڪي سگهي ٿو، ان ملڪ جي پنهنجي تعليمي معيشت کي متاثر ڪري ٿو.
پاڪستاني حڪومت پاران شاگردن کي وطن واپس آڻڻ جو فوري قدم ساراهه جوڳو آهي، پر اهو هڪ مختصر مدي وارو حل آهي. مزيد حڪومت کي به ڪوشش ڪرڻ گهرجي ته جيستائين ڪجهه ٽائيم کان پوءِ شاگرد خوف مان ٻاهراچن، انهن جي واپسي جو بندوبست ڪري ته جيئن هو پنهنجي تعليم مڪمل ڪري سگهن. ان لاءِ مستقبل جي شاگردن جي حفاظت کي يقيني بڻائڻ لاءِ ٻه طرفي رابطي جي فوري ضرورت آهي. ڪرغز حڪومت کي لازمي طور تي سڀني بين الاقوامي شاگردن جي حفاظت لاءِ جوابده هجڻ گهرجي ۽ اهڙن واقعن کي ٻيهر ٿيڻ کان روڪڻ لاءِ ٺوس قدم کڻڻ گهرجن.
پاڪستان ۽ ڪرغزستان جي حڪومتن لاءِ ان مسئلي کي پرامن طريقي سان حل ڪرڻ لاءِ گڏجي ڪم ڪرڻ ضروري آهي. شاگردن جي حفاظت هڪ ترجيح ۽ مستقبل جي واقعن کي روڪڻ لاءِ فعال قدمن تي عمل ڪيو وڃي. ان کان علاوه، اها صورتحال هڪ مضبوط بين الاقوامي شاگردن جي تحفظ واري پاليسي جي ضرورت تي زور ڏئي. اهو ضروري آهي ته حڪومتون گڏجي ڪم ڪن ته جيئن هڪ جامع فريم ورڪ ٺاهيو وڃي جيڪو انهن جي شهرين جي تحفظ، حقن ۽ خوشحالي کي برقرار رکي جيڪي ٻاهرين ملڪ ۾ پڙهائي ڪري رهيا آهن.
پاڪستان ۽ ڪرغزستان جي وچ ۾ پراڻن ثقافتي، مذهبي تعلقات، علمي ۽ سفارتي لاڳاپن کي نظر ۾ رکندي ان خدشن کي دور ڪرڻ لاءِ همدردي ۽ گڏيل تعاون جو رستو اختيار ڪرڻ گهرجي. اهو صرف مختصر مدت ۾ شاگردن جي حفاظت بابت ناهي، اهو هڪ محفوظ، مددگار ۽ سفارتي ماحول کي فروغ ڏيڻ جي باري ۾ آهي جتي بين الاقوامي شاگردن کي بغير ڪنهن خوف جي علمي ۽ پروفيشنل طور تي ترقي ڪري سگهن.
