ڪراچي (رپورٽر ) سنڌ جي وڏي وزير سيد مراد علي شاهه لائيو اسٽاڪ کاتي کي هدايت ڪئي آهي ته گهٽ ۾ گهٽ ٽي انڊور ويٽرنري اسپتالون قائم ڪيون وڃن، اسپتالن ۾ نه رڳو ڍورن پر گهٽين ۽ پاڙن جي جانورن ۽ پکين جو پڻ علاج ڪيو ويندو. هن چيو ته اسان وٽ سرڪاري ويٽرنري اسپتالن ۾ جنرل ويٽرينري ۽ ويٽ سرجن موجود آهن جيڪي استعمال هيٺ نه آهن، هن لائيو اسٽاڪ سيڪريٽري کي هدايت ڪئي ته هو انهن کي استعمال ۾ آڻي ته جيئن گهٽين ۽ پاڙن جي جانورن جو اتي ئي علاج ڪري سگهجي. هن اهي هدايتون ڪمپيريهينسو ڊزاسٽر ريسپانس سروسز (CDRS) سينٽر ۾ زخمي اُٺن ۽ گڏهن جي صحتيابي جو جائزو وٺڻ لاءِ ڪوٺايل اجلاس جي صدارت ڪندي جاري ڪيون. اجلاس ۾ سيڪريٽري فشريز اينڊ لائيو اسٽاڪ ڪاظم جتوئي، سندس ويٽ ٽيم ۽ وڏي وزير جو سيڪريٽري رحيم شيخ شرڪت ڪئي. وڏي وزير چيو ته سنڌ حڪومت وٽ سڄي سنڌ ۾ جانورن جون اسپتالون آهن. اسان وٽ جانورن لاءِ سٺيون انڊور سهولتون هجڻ گهرجن جن ۾ گهٽين جي جانورن ۽ پکين جو علاج ۽ آپريشن ٿي سگهي. وڏي وزير لائيو اسٽاڪ کاتي کي هدايت ڪئي ته هو ٽن ويٽ اسپتالن جي انڊور سهولتن کي اپ گريڊ ڪري جن مان هڪ ريڊيو پاڪستان ڪراچي، ٻي حيدرآباد ۽ ٽيون خيرپور آهي. وڏي وزير لائيو اسٽاڪ کاتي کي هدايت ڪئي ته هو سٺن ويٽرنري ڊاڪٽر ۽ ٽيڪنيشن کي مقرر ڪري کين ايڪسري مشين، الٽراسائونڊ ۽ ٻيون سموريون سهولتون فراهم ڪيون وڃن. هن چيو ته اسان جي ڊاڪٽرن کي تربيت ڏني وڃي ۽ ضروري سهولتون ڏنيون وڃن. سيڪريٽري لائيو اسٽاڪ ڪاظم جتوئي وڏي وزير کي زخمي اُٺ ۽ گڏهه بابت تفصيلي بريفنگ ڏني. اُٺ جي ڄنگهه ڪٽڻ وارو حادثو: 13 جون 2024ع تي سانگهڙ ضلعي ۾ سومار پٽ يارو بهڻ جو هڪ اُٺ زمين مان گذريو جيڪا مبينا طور تي مسٽر جعفر نالي هڪ ٻئي شخص کي پوکيءَ لاءِ مسواڙ تي ڏني وئي هئي. اُٺ کي مالڪ پاران بي رحميءَ تيز ڪهاڙيءَ سان ساڄي ٽنگ جو هيٺيون حصو ڪٽي ڇڏيو. مقامي انتظاميا 6 جوابدارن خلاف فوجداري ڪيس داخل ڪيو ۽ پوءِ اُٺ کي لائيو اسٽاڪ ۽ فشريز کاتي جي سهڪار سان ملير ڪراچي جي سي ڊي آر ايس اينيمل شيلٽر ۽ TNVR سهولت ۾ منتقل ڪيو ويو. ڪلينڪل علاج: اُٺ کي ميٽاڪارپل هڏين جي ويجهو ايپيفيسز وٽ ساڄي پير جي هيٺئين حصي سان ملايو ويو آهي جيڪو عام طور تي ويهڻ لاءِ جاءِ هوندي آهي. زخمن کي کولڻ کانپوءِ معلوم ٿيو ته ڪٽ جي مٿاڇري بلڪل صاف ۽ نمايان گوشت ۽ هڏن سان کليل هئي ۽ ان ۾ چمڙي يا گوشت جو ڪوبه حصو نه هو ۽ نه رت وهي رهيو هو. اُٺ هن وقت صحتياب ٿي رهيو آهي ۽ گاهه کائي رهيو آهي ۽ تازو پاڻي پي رهيو آهي. گڏهه جو حادثو: حيدرآباد جي ڪيٽل ڪالوني ڀرسان مقامي زميندار ڪاڪا ميرجت جي زمين ۾ مالڪ مير حسن رند جي گڏهه کي مبينا زيادتي ۽ ساڳئي مالڪ جي هڪ ٻئي گڏهه سان جهيڙي سبب بي رحميءَ سان مارڪٽ ڪئي. رپورٽ مطابق گڏهه کي ايترو ته ماريو ويو جو ان جون پٺيون ڄنگهون مختلف هنڌن تان ڀڄي ويون، لڳ ڀڳ سڄي جسم تي ڌڪ لڳا جنهن سبب گهڻو رت وهڻ لڳو. مقامي اختيارين جي مدد سان شڪي مالڪ خلاف مقامي پوليس ٿاڻي تي فوجداري ڪيس ۽ ايف آءِ آر داخل ڪرڻ بعد بيمار گڏهه کي ملير ڪراچي جي سي ڊي آر ايس اينيمل شيلٽر ۽ ٽي اين وي آر سهولت ۾ منتقل ڪيو ويو جتي ان جو علاج ڪيو پيو وڃي. گڏهه کي تيز ۽ ڪنڊيدار اوزارن سان بيدردي سان ماريو ويو جيڪو زمين تي گاهه ۽ پاڻي پيئندي ڏٺو ويو. علاج دوران گڏهه هڪ درجن ڀيرا اٿڻ جي ڪوشش ڪئي پر هو رڳو چئن پنجن ڀيرا ڪوششن ۾ ڪامياب ٿي سگهيو. معائني ڪرڻ تي معلوم ٿيو ته گڏهه جي ٻنهي پٺين پيرن جي سنڌن ۽ هيٺين ٽنگن ۾ گھڻا ڌڪ لڳل هئا ۽ اندرين ٽنگن، پٺي ۽ ڪلهي تي زخم هئا جيڪي نسبتاً گهرا هئا. شروعاتي x-ray ۾ ظاهر ڪيو ويو آهي ته ميٽاٽارسل، ٽارسل ۽ هنگ جوڙن وٽ ڪيترائي ڌڪ لڳڻ سبب مڪمل طور خراب ٿي ويا آهن. ٽبيا فيبولا ۽ pelvic هڏن ۾ لائن فريڪچر پڻ مليا آهن. رت وهڻ کي بند ڪري زخم کي صاف ڪيو ويو ۽ روزاني ڊريسنگ پڻ ٿي رهي آهي. هاضمو نارمل آهي، کاڌ خوراڪ جي مقدار ۾ بتدريج بهتري اچي رهي آهي ۽ پيشاب وقفي وقفي سان اچي رهيو آهي جڏهن ته مهانڊي جي حالت پڻ نارمل آهي. اهم نشانيون عام طور تي ساهه کڻڻ ۽ نسبتا تيز نبض سان گڏ ڪنهن به وڏي پد جي واڌ کانسواء سرگرم آهن. گڏهه نسبتا مستحڪم آهي، سڀ ڌڪ فعال آهن پر خطري کان ٻاهر نه آهن. ٽٽل ۽ ڀڳل عضون ۾ نمي گينگرين پيدا ٿي سگهي ٿي جيڪا جانور جي مٿين عضون ۽ شريانن تائين پکڙجي سگهي ٿي ۽ موت جو سبب بڻجي سگهي ٿي. وڏي وزير سيڪريٽري فشريز اينڊ لائيو اسٽاڪ کي هدايت ڪئي ته هو ٻن زخمي جانورن جي مناسب علاج ۽ سار سنڀال کي يقيني بڻائي ۽ کين اڳڀرائي بابت کين آگاهه ڪيو وڃي. وڏي وزير سڄي سنڌ جي ضلعي انتظاميا کي هدايت ڪئي ته جانورن تي ظلم برداشت نه ڪيو وڃي.
