اسلام آباد(م ڊ) پاڪستان کي ايندڙ پنجن سالن ۾ 120 بلين ڊالرن جي مجموعي پرڏيهي قرض جي ضرورت پوندي، جيڪا پاڪستان جي پرڏيهي مٽاسٽا جي ذخيرن کان 126 سيڪڙو کان 274 سيڪڙو وڌيڪ آهي. پاڪستان انسٽيٽيوٽ آف ڊولپمينٽ اڪنامڪس جي ريفارم ارجنٽ ريفارم ايجنڊا جي رپورٽ ۾ چيو ويو آهي ته پاڪستان کي خوشحالي ۽ معاشي ترقي کي يقيني بڻائڻ لاءِ نظام کي سڌارڻ جي ضرورت آهي. رپورٽ موجب پاڪستان کي هلندڙ مالي سال ۾ 22 ارب 800 ملين ڊالر، ايندڙ مالي سال ۾ 24 ارب 900 ملين ڊالر، مالي سال 2025-26 ۾ 22 ارب 200 ملين ڊالر، مالي سال 26-2025 ۾ 24 ارب 60 ڪروڙ ڊالر ملندا. مالي سال 2026-27 ۽ مالي سال 2027ع ۾ 24 ارب 600 ملين ڊالر، -28 ۾ 24 ارب 90 ڪروڙ ڊالرن جو پرڏيهي قرض گهربل هوندو، پاڪستان کي ايندڙ پنجن سالن ۾ مجموعي طور تي 120 ارب ڊالرن جي پرڏيهي قرضن جي ضرورت پوندي، جيڪا آهي جيڪو پاڪستان جي پرڏيهي مٽاسٽا جي ذخيرن کان 126 کان 274 سيڪڙو وڌيڪ آهي. رپورٽ ۾ چيو ويو آهي ته ايندڙ 5 سالن ۾ پاڪستان جي پرڏيهي مٽاسٽا جي ذخيرن مان پرڏيهي سيڙپڪاري جي ضرورت تمام گهڻي آهي. هلندڙ مالي سال لاءِ 506.70 سيڪڙو، ايندڙ مالي سال لاءِ 273.60 سيڪڙو، مالي سال 26-2025 لاءِ 170.80 سيڪڙو، مالي سال 2026-27 لاءِ 145.60 سيڪڙو ۽ مالي سال 2027-28 ۾ پرڏيهي مٽاسٽا جي ذخيرن لاءِ 126.40 سيڪڙو وڌيڪ آهي. پاڪستان جا پرڏيهي مٽا سٽا جا ذخيرا ڪافي نه آهن ۽ مهانگائي جي ڪري چئلينجز وڌيل آهن، جڏهن ته سيڙپڪاري جي شرح جي ڊي پي جي نسبت تمام گهٽ آهي. پائيڊ (Pied) جي وائيس چانسلر ڊاڪٽر نديم الحق پاڪستان جي معاشي چئلينجن کي منهن ڏيڻ لاءِ جامع حڪمت عملي اختيار ڪرڻ تي زور ڏنو آهي. پائيڊ (Pied) انهن چئلينجن کي منهن ڏيڻ لاءِ ريگيوليٽري ۾ جدت (ماڊرنائيزيشن) ٽيڪس سڌارن، مارڪيٽ لبرلائيزيشن، توانائي جي شعبي کي منظم ڪرڻ، زراعت کي بهتر بڻائڻ ۽ بئنڪنگ شعبي کي بهتر بڻائڻ جي ايجنڊا ڏني آهي.
