تعليم صرف هڪ بنيادي انساني حق آهي جيڪو ذاتي ترقي، اقتصادي ترقي ۽ سماجي ترقي جو بنياد آهي. اهو ئي سبب آهي جو هر سال 24 جنوري تي سڄي دنيا متحد ٿي تعليم جو عالمي ڏينهن ملهائي ٿي تعليم جو عالمي ڏينهن تعليم جي اهميت، سکيا جي تبديليءَ واري طاقت ۽ پائيدار مستقبل کي ترتيب ڏيڻ ۾ ان جي اهم ڪردار تي زور ڏيڻ جو ڏينهن آهي. اهو اسان سڀني جي حوصلا افزائي ڪري ٿو ته تعليم جي طاقت تي ڌيان ڏيڻ لاء ماڻهن ۽ برادرين کي ٽيڪنالاجي ترقي کي سمجهڻ ۽ اثر انداز ڪرڻ لاءِ اهو ڏينهن عالمي تعليمي چيلينجز جي اثرن تي غور ڪرڻ بابت پڻ آهي ۽ ڪيئن اسان انسانن کي محفوظ ڪريون ٿا، ان کي ٻيهر بيان ڪريون ۽ ان کي بلند ڪريون ان وقت جڏهن ٽيڪنالاجي ايتري تيزيءَ سان ترقي ڪري رهي آهي.
تعليم جو عالمي ڏينهن گڏيل قومن جي پائيدار ترقيءَ جا مقصد، جن کي ايس ڊي جيز جي نالي سان پڻ سڃاتو وڃي ٿو، خاص ڪري پائيدار ترقيءَ جا گول سڀني لاءِ برابري ۽ معياري تعليم کي يقيني بڻائڻ لاءِ آهن پر انهن مقصدن کي حاصل ڪرڻ لاءِ عالمي ڪوششن جي باوجود، چئلينجز جاري آهن، ۽ تعليم جو عالمي ڏينهن ان ڪم جي ياد ڏياري ٿو جيڪو سڀني لاءِ تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ رهي ٿو.
2018 ۾ گڏيل قومن پاران قائم ڪيل، تعليم جو عالمي ڏينهن امن، اقتصادي ترقي، ۽ سماجي برابري کي هٿي ڏيڻ ۾ تعليم جي اهم اهميت کي اجاگر ڪري ٿو. اهو پڻ هڪ پليٽ فارم جي طور تي ڪم ڪري ٿو ته جيئن تعليم جي رڪاوٽن ۽ انهن کي حل ڪرڻ لاء جديد حلن بابت بحث کي وڌايو وڃي.
تعليم ڇو ضروري آهي؟
اهو بهتر معاشي موقعا مهيا ڪندي ماڻهن کي غربت مان ڪڍي ٿو.اهو پسمانده گروهن کي بااختيار بڻائڻ سان برابري کي هٿي ڏئي ٿو.اهو گڏيل قومن جي پائيدار ترقي جي ٻين مقصدن کي حاصل ڪرڻ لاءِ بنيادي آهي جنهن ۾ صنفي برابري ۽ گهٽتائي عدم مساوات شامل آهن.
دنيا جي تعليم بابت اهم حقيقتون:
عالمي سطح تي 244 ملين کان وڌيڪ ٻار ۽ نوجوان اسڪول کان ٻاهر آهن. 600 ملين کان وڌيڪ ٻار جيڪي اسڪول وڃن ٿا، اهي بنيادي خواندگي ۽ انگ اکر حاصل ڪرڻ کان لاچار آهن. تعليم جي عالمي ڏينهن جي مقصدن کي سڃاڻڻ ۽ ان ۾ حصو وٺڻ جا ڪيترائي طريقا آهن. توھان شايد ڪوشش ڪرڻ چاھيو ٿا. پاڻ کي ۽ ٻين کي تعليم ڏيڻ لاءِ عالمي تعليمي چئلينجن ۽ اهميت بابت شعور وڌايو، سوشل ميڊيا تي انگ اکر، ڪهاڻيون،بحث مباحثن ۾ مشغول رھڻ آن لائن يا مقامي واقعن ۾ شامل ٿيڻ ۽ حلن تي ڌيان ڏيڻ. تعليمي سڌارن لاءِ وڪيل جيڪي شموليت ۽ رسائي کي هٿي ڏين ٿا. تعليم ۽ پائيدار ترقي برابري ۽ معياري تعليم تائين رسائي کي يقيني بڻائڻ لاءِ وقف آهي. ڇو ته تعليم صرف اسڪول وڃڻ بابت ناهي؛ اهو اڄ جي دنيا ۾ ترقي ڪرڻ جي لاءِ گهربل صلاحيتن ۽ علم سان ليس زندگي گذارڻ وارا سکيا ڏيندڙن بابت آهي سڀني ڇوڪرين ۽ ڇوڪرن کي مفت، برابري واري ۽ معياري پرائمري ۽ سيڪنڊري تعليم کي يقيني بڻائڻ.سستي ٽيڪنيڪل، ووڪيشنل ۽ اعليٰ تعليم تائين رسائي وڌائڻ.
حياتياتي سکيا جا موقعا وڌائڻ
تعليم ۾ صنفي تفاوت کي ختم ڪرڻ ۽ پسمانده گروهن جي برابر پهچ کي يقيني بڻائڻ. ان يقين کي واضح ڪري ٿو ته تعليم هڪ پائيدار ۽ برابري واري دنيا ٺاهڻ لاءِ ضروري آهي.ٻارن لاءِ اميد ۽ گهر تي، اسان انهيءَ عقيدي کي حصيداري ڪريون ٿا. اھو ئي سبب آھي جو اسان انتھائي محنت ڪري رھيا آھيون انھن سسٽماتي مسئلن کي حل ڪرڻ لاءِ جيڪي ٻارن کي خاص ڪري ٻارن کي يتيم خانن ۽ ٻين ادارن ۾ رکڻ جي خطري ۾ تعليم تائين رسائي ۽ مستحڪم خانداني ماحول حاصل ڪرڻ کان.
تعليم ۾ عالمي چئلينج
جڏهن ته تعليم کي بنيادي حق طور تسليم ڪيو ويو آهي، لکين ٻار ۽ نوجوان انهن رڪاوٽن کي منهن ڏئي رهيا آهن جيڪي انهن کي تعليم حاصل ڪرڻ يا مڪمل ڪرڻ کان روڪي رهيا آهن، جن ۾ شامل آهن:
غربت: خاندان بنيادي ضرورتن کي پورو ڪرڻ لاءِ جدوجهد ڪري رهيا آهن ۽ اڪثر اسڪول جي فيس، يونيفارم يا ڪتاب برداشت نٿا ڪري سگهن.
تڪرار ۽ بي گھر ٿيڻ: جنگ ۽ بحران لکين ماڻهن جي تعليم کي متاثر ڪري رهيا آهن، ٻارن کي اسڪولن تائين رسائي کان بغير ڇڏيندي.
صنفي عدم مساوات: دنيا جي ڪيترن ئي حصن ۾ ڇوڪرين کي ثقافتي، معاشي ۽ سماجي سببن جي ڪري تعليم کان محروم رکيو پيو وڃي.
اداري جي سنڀال: يتيم خانن يا اداري جي سنڀال جا ٻار اڪثر ڪري غفلت، عدم استحڪام ۽ وسيلن جي کوٽ جي ڪري معياري تعليم کان محروم آهن.اهي چئلينج غير متناسب طور تي متاثر ٿيندڙ آبادي کي متاثر ڪن ٿا، خاص طور تي ٻار جيڪي پنهنجن خاندانن کان جدا ٿي ويا آهن يا انتهائي غربت ۾ رهندڙ آهن ماحول
تعليم ۽ خاندان جي استحڪام جي وچ ۾ تعلق
تحقيق مسلسل ڏيکاري ٿي ته مستحڪم، پيار ڪندڙ خاندانن ۾ ٻارن کي تعليمي طور تي ڪامياب ٿيڻ جو امڪان آهي. اهو ئي سبب آهي ته خاندان اڪثر ڪري جذباتي ۽ سماجي مدد ڪن ٿا جيڪي هڪ مثبت سکيا واري ماحول کي فروغ ڏيڻ جي ضرورت آهي، ٻارن کي اسڪول ۽ ان کان ٻاهر ترقي ڪرڻ ۾ مدد ڪن ٿا.انهن ٻارن لاءِ جيڪي پنهنجي خاندانن کان جدا ٿي ويا آهن، تعليم تائين رسائي اڪثر ڪري ثانوي ترجيح بڻجي ويندي آهي. هن مسئلي کي حل ڪرڻ لاءِ سسٽماتي تبديلين جي ضرورت آهي ته جيئن هر ٻار، ان جي حالتن کان سواءِ، تعليم ۽ خانداني ماحول ٻنهي تائين رسائي حاصل ڪري. اسان خانداني بنيادن تي سنڀال لاءِ سڀ کان اڳيان آهيون جيڪا سڌو سنئون ٻارن جي تعليم تائين رسائي کي بهتر بڻائي ٿي ۽ انهن جي خوشحالي کي يقيني بڻائي ٿي. تعليم هڪ پائيدار مستقبل جو رستو آهي
تعليم هڪ پائيدار مستقبل ٺاهڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿي عالمي چئلينجن جهڙوڪ غربت، عدم مساوات، ۽ موسمياتي تبديلي کي منهن ڏيڻ. هتي ڪيئن تعليم هڪ بهتر دنيا ۾ مدد ڪري ٿي
اهو پيداوار ۽ جدت کي وڌائي ٿو، اقتصادي ترقي کي هلائي ٿو. پسمانده برادرين کي بااختيار بڻائڻ سان عدم مساوات کي گھٽائي ٿو. پائيدار عملن ۽ آبهوا جي عمل جي سمجهه کي هٿي ڏئي ٿو.
اهو صحت ۽ خوشحالي کي بهتر بڻائي ٿو، تعليم يافته ماڻهن کي باخبر صحت فيصلا ڪرڻ، موت جي شرح کي گهٽائڻ ۽ زندگي جي معيار کي بهتر بڻائڻ جو امڪان آهي.
تعليم زندگيون بدلائي ٿي، موقعا پيدا ڪري ٿي، ۽ مضبوط برادريون ٺاهي ٿي. جيئن ته دنيا کي وڌيڪ پيچيده چئلينجن کي منهن ڏيڻو پوي ٿو، تعليم ۾ سيڙپڪاري مستقبل جي نسلن کي انهن کي مؤثر طريقي سان حل ڪرڻ ۾ مدد ڪري ٿي.
تنهن ڪري تعليم جو هي عالمي ڏينهن، اچو ته حاصل ڪرڻ ۽ تعليم کي سڀني لاءِ هڪ حقيقت بڻائڻ جي عزم جو ورجاءُ ڪريون. هر ٻار لاءِ معياري تعليم کي يقيني بڻائڻ سان، اسان سڀ ڪجهه ڪري رهيا آهيون هڪ اهڙي مستقبل جي تعمير لاءِ جيڪو روشن، بهتر ۽ وڌيڪ پائيدار هجي.
سنڌ صوبي اندر ميرٽ جي بنياد تي ڀرتي ڪيل استاد پڻ پنهنجي محنت ۽ جذبي سان پنهنجو بھتر ڪردار ادا ڪري رهيا آهن ڇو ته ڪافي بند پيل اسڪول کوليا ويا آهن ۽ ڊيوٽي تان غير حاضر رهندڙ استادن خلاف به سخت قدم کنيا ويا آهن پر انهيءَ سان گڏوگڏ سنڌ حڪومت ۽ تعليم کاتي کي موبائيل وين سروس پڻ شروع ڪرڻ گھرجي جتي اسڪول نه ھجن ته اتي تائين رسائي مهيا ڪري پوئتي پيل علائقن جي ٻارڙن کي پڻ تعليم جھڙي زيور سان نوازيو وڃي ھر ٻار تي تعليم حاصل ڪرڻ لازمي قرار ڏنو وڃي ۽ ان ڳالهه تي سندن والدين کي پڻ مطمئن ڪيو وڃي ته اھي پنهنجي ٻارڙن کي پورھيو ڪرائڻ بدران سندن تعليم ڏياري مستقبل سنوارين ڇو ته ٻارن کي پورھيو ڪرائڻ جو مکيه سبب تعليم بابت شعور جو نه ھجڻ ۽ غربت پڻ آهي ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته حڪومت سنڌ ۽ تعليم کاتي کي پڻ جوڳا اپاءَ وٺڻ گھرجن.
