حڪمراني کي تماشو بڻايو ويو آھي، سنڌ ۾ گذريل 18 سالن کان ھڪ ئي جماعت جي حڪمرائي ھيٺ رھندي پئي اچي، جنھن سبب لڳاتار حڪومت اندر انتظامي ڍانچو پنهنجي اصل مقصد کان ڀٽڪي چڪو آهي. حڪمران جماعت تي لڳندڙ ڪيترائي الزام ڪرپشن، سياسي مداخلت ، ڀرتين ۾ ناانصافيون ، ادارن جي تباھي ، صوبائي نظام اندر لاقانونيت، ميرٽ جي لتاڙ، اڻ برابري ۽ وسيلن جي ڦرلٽ، زمينن تي قبضا عام ٿي چڪا آھن، هاڻ فردن تائين محدود نه رهيا آهن، پر پوري نظام ۾ ڄمجي چڪا آهن، پوليس، صحت، روينيو، بلديات، اريگيشن، تعليم ۽ زراعت سميت مطلب ھر ادارو، هر کاتو ڪنٽرول کان ٻاهر ۽ ڪرپشن جي ور چڙهيل نظر اچي ٿو ، ننڍي کان وڏو آفيسر، ڪلارڪ ڄڻ ته عوام جي خدمت لاءِ نه بينڪ بيلنس ٺاھڻ لاءِ مقرر ڪيو ويو آھي، جنھن سبب سڀ ادارا تباھي جي ڪناري تي آھن. ڌرتيءَ جو سودو، پاڻي کان جبلن تائين جو سودو، ٻيٽن کان شھرن تائين جو سودو، روزگار کان ادارن تائين جو سودو، اقتدار بچائڻ واري سياست تحت پاڻيءَ جي ورڇ تائين کي سياسي هٿن ۾ ڏنو ويو ، جڏهن ته ڪارونجھر جهڙا تاريخي جبل ۽ سامونڊي ٻيٽ به اقتصادي مفادن جي نيلامي تي رکي ڇڏيا ويا، زمينن جي نيلامي، تفريحي ماڳن تي قبضا ڪرائن وارا ڪي ٻيا نه سنڌ جو حڪمران ٽو لو آھي، جنھن ڪرسي جي لالچ ۾ ھميشه حملا آورن جي راھ ھموار ڪئي.
انهن واپارَين نه رڳو ماحوليات کي نقصان ڏنو ، پر صدين پراڻي ڌرتيءَ جي سڃاڻپ به خطري ۾ وجھي ڇڏي، پنهنجن جا وار تمام گھرا ھوندا آھن ۽ اھي اصلي زخم ڇٽڻ بعد به گھرا نشان ڇڏي وڃن ٿا، پنهنجن جي بي وفائي سنڌ لاءِ هميشه سڀ کان وڏو ڏک رهيو آهي، اقتدار جون ڪرسيون بچائڻ لاءِ ڌرتيءَ جا مفاد بار بار قربان ڪيا ويا، وسيلن، شھرن، زمينن ادارن، آئين کان ويندي پاڻي تائين، جيڪو روزگار، جيئڻ جو سھارو، سنڌ جي خوشحالي جي ضمانت آھي، ان کي به نه بخشيو ويو، ڪرسي خاطر آئين جو قتل عام ڪري ان جو جنازو کڻڻ تي به سمجھوتو ڪيو ويو، اقتدار جون واڳون سنڀالڻ لاءِ سنڌ حڪومت سنڌ کي ورھائڻ واري تڪراري آئين کي قبول ڪيو ، ڇھن ڪئنالن جو تڪراري منصوبو به سنڌي صدر ۽ پ پ پ جي ڪو چيئرمين جي نگراني ۾ ايوان ئي صدر اندر صحيح ڪري ڏنو ويو، مطلب سنڌ تي وار ڪرڻ وارا اڀا ٿيل ھٿن ۾، سنڌ حڪومت جا ھٿ به برابر جا شريڪ ھيا، تڏھن ته اھڙيون سٽون سرجن ٿيون.
”ڪانڌ منهن م ڌڪڙا ، آءِ سيڪيندي سونهان،
مگر تن کي ڪيان ڪئين جيڪي پنھنجن هنيا پٺ تي“
تاريخي مزاحمت ھميشه سنڌ جي سڃاڻپ رھي آھي، سنڌ هزارين سالن کان وٺي ٻاهرين حملن خلاف هميشه مزاحمت ڪندي رهي آهي، چاهي عالِم هجن، اديب، دانشور، سياسي اڳواڻ قوم پرست، ڪاري ڪوٽ وارا وڪيل، وڏن وارن واري فوج (سنڌياڻيون) نوجوان يا جديد دور جا شاگرد تحريڪن ۾ سڀني قربانيون ڏنيون آھن، اڄ به سڀ ميدان ملھائين پيا، سنڌ جو متحرڪ آرڏو ڪردار اياز لطيف پليجو، سڄي سنڌ ۾ وڃي سنڌي قوم کي گڏ ڪري پيو، ننڊ مان جاڳائي بيدار ڪري پيو، ڪاري ڪوٽ احتجاجن وارو مورچو سنڀالي ورتو آھي، اڄ به روڊن تي آھن، پر افسوس اهو آهي، ته موجوده دور ۾ ڌرتيءَ جو اصل دشمن بيروني قوت نه پر گهر جا آهن، جيڪي هر دفعي طاقتور کي خوش ڪرڻ لاءِ ڌرتيءَ جي سڃاڻپ وڪڻڻ لاءِ تيار رهن ٿا، رشوت جي بازار گرم، ادارا يرغمال، لاقانونيت، بدامني جو راڄ قائم ڪري سنڌ جي سينڌ ميري ڪرڻ ۾ ڪا به ڪسر نه ڇڏي وئي آھي.
ڪارونجهر جي جبلن کي زخمي ڪري، جديد جنگ جو ھڪ ٻيو ميدان سجايو پيو وڃي، اڃان آئين جو جنازو مٽي ھيٺ به نه ويو ھو جو وري ڪارونجھر جي زخمن تي لوڻ ٻرڪي عوام کي ايوانن لاءِ وري ڪارونجھر تي وار ڪيو ويو آھي، ڪارونجهر جيڪو تاريخ، ثقافت ۽ روحانيت جو عظيم نشان آهي، ان جي کوٽائي ۽ نيلامي سنڌ جي ماڻهن کي به زخمي ڪري رهي آهي، سنڌ جا وڪيل، سياسي ڪردار، اديب، دانشور ۽ باشعور نوجوان هاڻي ٻيهر ميدان ۾ لهي آيا آهن، ھي مزاحمت بس ڌرتيءَ لاءِ نه پر نسلن جي بقا لاءِ آهي، سنڌ ڌرتي جا جوڌا جوان، ھر ان وار جو جواب ڏيڻ لاءَِ تيار آھن ، قوم پرست ۽ اڻ ٻنگ بھادر ۽ سنڌ جا منصور واضح ڪري چڪا آهن ته ڌرتيءَ تي قبضو، وسيلن جي ڦرلٽ، زمينن جي نيلامي، پاڻي جي چوري، قدرتي اثاثن جو وڪرو ھجي يا سنڌ امڙ جو روح رتاھون ڪري ڪھڙو به نالو ڏئي ڌرتي جي ٽڪر ڪرڻ جي ڳالھه ھجي، اھو ڪنھن به صورت ۾ قبول نه ڪندا ، وسيلن جي نيلامي روڪبي، آئين ۽ قانون جي لتاڙ خلاف جدوجهد جاري رهندي، ڪو به سياسي، معاشي يا ٻي قوت سنڌ جي ڌرتيءَ تي ڪيل سازشن کي ڪامياب ٿيڻ نه ڏيندا، ڪرپشن راڄ ڪنھن به صورت ۾ قبول نه ڪندا.
سنڌ کي اڄ ٻيهر هڪ اهڙي فڪري، سياسي ۽ عوامي مزاحمت جي ضرورت آهي، جيڪا نه رڳو ڪرپٽ نظام سان ٽڪراءَ ڪري، پر وسيلن جي تحفظ لاءِ نئين رهنمائي مهيا ڪري، ڀلي ڪيڏيون به چالبازيون ڪيون وڃن، سنڌ جا بھادر پٽ نه ڌرتي وڪامڻ ڏيندا، نه ورهائڻ ڏيندا، هي دودي جي للڪار ۽ ھوشو جي ھٻڪار آھي، جنھن جي بقا لاءِ سر تي ڪفن ٻڌي جوڌا جوان ميدان ملھائين پيا، جيڪي سنڌ ورهائڻ وارين سازشن کي ڪڏھن به ڪامياب ٿيڻ نه ڏيندا.
