ڪراچي(مانيٽرنگ ڊيسڪ)پاڪستانين جي اڪثريت پيئڻ جي صاف پاڻي کان محروم آهي،بوتلن ۾ پاڻي فراهم ڪندڙ 28 برانڊز جو پاڻي به صحت لاءِ بهتر ناهي،حڪمرانن جي بي حسي تي عدالتي ڪميشن به ڪجهه نه بگاڙي سگهي،پاڻي جو ڪاروبار اربين رپين جي راند آهي،فلٽر پلانٽ ناڪارا بڻيل،پائيپ لائنون خراب،سيوريج جو نظام تباهه لڳو پيو آهي،پاڪستان اسٽينڊرڊ ڪوالٽي ڪنٽرول جو ڪم پاڻي صاف هجڻ بابت ذميواري سنڀالڻ آهي پر ان وٽ اسٽاف گهٽ آهي،ڪم وڌيڪ آهي،اداري جو چوڻ آهي ته اسان پاڻي وڪرو ڪندڙ ڪنهن برانڊ جو لائسنس رد ڪريون ٿا ته اهي ٻئي ڏينهن نئين نالي سان مارڪيٽ ۾ اچي وڃن ٿا،2016 ع ۾ ايڊووڪيٽ شهاب اوستو جي پٽيشن تي سپريم ڪورٽ واٽر ڪميشن به جوڙي هئي،شهاب اوستي وڪالت ڇڏي پوري سنڌ جا دورا ڪيا ۽ پاڻي جي حوالي سان ڊيٽا گڏ ڪئي،شهاب اوستو ڊان نيوز ٽي وي سان ڳالهائيندي چيو ته شڪارپور جو پاڻي ڪنهن زماني ۾ تمام سٺو هوندو هو، 2015ع ۾ مون کي اتي پاڻي ۾ عجيب قسم جي بوءِ محسوس ٿي مون ٽيسٽ ڪرايو ته اهو پاڻي پيئڻ جي قابل ناهي،مون ريسرچ ڪئي ته پوري سنڌ جو خراب حال هو،سپريم ڪورٽ ۾ منهنجي پٽيشن تي جسٽس اقبال ڪلهوڙو جي سرپراهي ۾ واٽر ڪميشن جوڙي وئي،هن زبردست ڪم ڪيو،واٽر پلانٽس،اسپتالن جا دورا ڪيا ويا،هن چيو ته واٽر ڪميشن ٽي زبردست رپورٽون ٺاهيون جيڪي سپريم ڪورٽ ۾ پيش ڪيون ويون،سنڌ حڪومت ان رپورٽ جي هڪ هڪ لفظ تي اعتراض نه ڪيو،ان رپورٽ ۾ 199 سفارشون جوڙيون ويون بعد ۾ جسٽس هاني عملدرآمد ڪميشن جو چيئرمين بڻايو ويو،ان زماني ۾ سپريم ڪورٽ ايڪٽو هئي،سنڌ ۾ پيئڻ جي صاف پاڻي لاءِ سئو ارب رپين جي بجيٽ منظور ٿي،24 ارب رپيا جاري به ٿيا، هن چيو ته ڪراچي کي ڇڏي پوري سنڌ ۾ 32 واٽر فلٽر پلانٽس هئا هڪ به ڪم نه پيو ڪري، حيدرآباد،سکر ۽ ٻين شهرن ۾ فلٽر پلانٽ ڪم ئي نه پيا ڪن،ڪراچي ۾ 6 فلٽر پلانٽ هئا هڪ به ڪم نه ڪري رهيو هو،ٽي ٽريٽمينٽ پلانٽ هئا ٻن تي قبضا ٿيل هئا، ڪراچي ۾ روزانو 50 ڪروڙ گيلن گندو پاڻي ٽريٽمينٽ بنا سمنڊ ۾ ڪري رهيو هو اهو اڄ به ڪري رهيو آهي،هن چيو ته سنڌ ۾ مٺي سميت 2 هزار آر او پلانٽ بند پيل هئا،اسٽاف به موجود هو،ڪروڙين رپين جي بجيٽ خرچ ٿي رهي هئي،هن چيو ته سنڌ ۾ وڏو مسئلو سٺي حڪمراني جو آهي،ڪا پڇا ڳاڇا ئي ناهي،مٺي ۾ هڪ ڪمپني کي 700 آر او پلانٽن تي اربين رپين جي بجيٽ ڏني ويندي هئي پوءِ اسان جي وٺ پڪڙ تي 549 اسڪيمون شروع ٿيون، ڪراچي ۾ 6 نوان ٽريٽمينٽ پلانٽ لڳا،هاني صاحب کي ڪريڊٽ وڃي ٿو ته هن ڪي پي ٽي ۽ سنڌ حڪومت جي 149 ايڪڙ زمين وارو تڪرار حل ڪري اتي ٽريٽمينٽ پلانٽ تي ڪم شروع ڪرڻ تي اتفاق ڪرايو پر اڄ تائين اتي ڪم بند آهي،هن چيو ته پوري سنڌ جو ندي وارو سسٽم اصل ۾ سيوريج سسٽم آهي،سڄي صوبي ۾ جيڪي به واهه آهن اهي توهان جا گٽر به آهن ۽ توهان لاءِ پاڻي جي نام نهاد واٽر سپلاءِ به آهي،حيدرآباد،سکر،لاڙڪاڻو،دادو سميت سمورن شهرن جو سيوريج جو پاڻي،فيڪٽرين جو پاڻي،اسپتالن جو گند ايستائين جو نيو ڪليئر گند به درياهن،ڪئنالن،ڍنڍن ۾ بنا ڪنهن ٽريٽمينٽ جي اڇلايو پيو وڃي،ڦليلي ڪئنال جي حالت سامهون آهي،هن چيو ته جسٽس هاني ڪميشن دوران اسان سڄي سنڌ ۾ 170 کن دورا ڪيا هئا،هاني ڪميشن جو مدو پورو ٿيڻ بعد مان وري سپريم ڪورٽ ويس ان وقت جسٽس گلزار احمد چيف جسٽس هو،مون عدالت کي درخواست ڪئي ته ان ڪميشن کي ٻيهر جاري رکو،جسٽس عمر عطا بنديال،منيب اختر ۽ جسٽس اعجاز الاحسن جي بئنچ منهنجي ان ڪم جي وڏي ساراهه ڪئي،مون کي چيو ويو ته توهان ۽ ايڊووڪيٽ جنرل سنڌ وڃي ٻڌايو ته ڪنهن کي ڪميشن جو چيئرمين نامزد ڪيون،جسٽس اقبال ڪلهوڙي بعد ۾ ان ڪم کان معذرت ڪئي،سپريم ڪورٽ ۾ وري جڏهن اسان جو ڪيس لڳو ۽ ڪاز لسٽ ۾ خبر پئي ته جسٽس بنديال جي جاءِ تي جسٽس گلزار احمد جي بئنچ آڏو اسان جو ڪيس لڳو آهي،مون کي شڪ ٿيو ته ڪا گڙٻڙ ضرور آهي،17 سيڪنڊن ۾ جسٽس گلزار احمد اها ڪميشن ختم ڪري ڇڏي،ان کان به وڏو ظلم اهو ته 150 کان وڌيڪ ڪميشن جا آرڊر جن کي سپريم ڪورٽ جو تحفظ حاصل هو، انهن لاءِ به چيو ويو ته اهي آرڊر نه پر راءِ آهن انهن جي ڪابه حيثيت ناهي،عدالت رڳو اهو آرڊر ڏنو ته سنڌ حڪومت شروع ڪرايل ڪمن تي رپورٽ ڏئي اڄ تائين انهن تي ڪا به رپورٽ ناهي آئي،اسان جو ٻن اڍائي سالن جي محنت تي پاڻي ڦيريو ويو،هن وقت پوري سنڌ ۾ پاڻي پيئڻ جي قابل ناهي، ڪراچي ۾ 91 سيڪڙو،ڄامشوري ۾ 99 سيڪڙو،حيدرآباد ۾ 87 سيڪڙو پاڻي صحت لاءِ هاڃيڪار آهي،سنڌ حڪومت ته شروع کان وٺي پنهنجي ذميواري پوري نه ڪئي،اڄ به ڪراچي ۾ ڪو به فلٽر پلانٽ ڪم نه پيو ڪري،شهري خام پاڻي پي رهيا آهن،ان ۾ سالٽس،مائيڪرو آرگنزم،ڪيميڪلز آهن،هن چيو ته سنڌ ۾ 36 شگرملن مان ڪنهن ۾ به پري ٽريٽمينٽ پلانٽ ناهي،اهي سڄو گند ٻاهر ڦٽو ڪري ڇڏيندا آهن،ان سان خطرناڪ آلودگي پيدا ٿي رهي آهي،جسٽس هاني ڪراچي ۾ سمورين فيڪٽرين،ڪارخانن کان لکرائي ورتو هو ته اهي گند بنا ٽريٽمينٽ جي سيوريج لائنن ۾ نه ڇڏيندا ان تي عمل نه ٿيو،سنڌ انوائرمينٽل پروٽيڪشن ايجنسي وڏو مسئلو بڻيل آهي ان جي هٽرايل ڊي جي ٻيهر پنهنجي مقرري ڪرائي ڇڏي،هڪ سوال تي هن چيو ته مان هاڻي ان عدليه وٽ ڪيئن وڃان جيڪا حڪومت جي سفارشن تي جج رکي رهي آهي،هن حڪومت خلاف جج هاڻي ڪيئن ويندا؟ دعا ڪريو ته پهرين اسان جي عدليه آزاد ٿئي
