اسلام آباد( بيورو رپورٽ/م ڊ) سپريم ڪورٽ قرار ڏنو آهي ته بچاءَ واري وزارت ايگزيڪيوٽو ادارو آهي، آئين موجب ايگزيڪيوٽو عدليه جو ڪردار ادا نٿو ڪري سگهي، فوجي عدالتن جي ڪيس ۾ بنيادي سوال آئيني آهي. سپريم ڪورٽ جي 7 رڪني آئيني بئنچ ۾ شامل جسٽس جمال مندوخيل فوجي عدالتن ۽ شهرين خلاف ڪيس هلائڻ بابت درخواستن جي ٻڌڻي دوران سوال اٿاريو. وزارت دفاع هڪ انتظامي ادارو آهي ۽ جيڪڏهن ايگزيڪيوٽو خلاف ڪو ڏوهه آهي ته ڇا هو پاڻ جج طور فيصلو ڪري سگهي ٿو؟ جسٽس امين الدين خان جي سربراهي ۾ 7 رڪني بينچ ٻڌڻي ڪئي. جسٽس جمال مندوخيل چيو ته آئين ۾ اختيارن جي ورهاست بلڪل واضح آهي جنهن تحت ايگزيڪيوٽو عدليه جو ڪردار ادا نٿي ڪري سگهي. ٻڌڻي دوران جسٽس جمال مندوخيل رمارڪس ڏنا ته فوجي عدالتن بابت ڪيس ۾ اهو بنيادي آئيني سوال آهي. بچاءَ واري وزارت جي وڪيل خواجا حارث چيو ته جيڪڏهن ڪو ٻيو فورم موجود نه هجي ته ايگزيڪيوٽو فيصلو ڪري سگهي ٿي. بچاءَ واري وزارت جي وڪيل چيو ته ماضي ۾ سپريم ڪورٽ قرار ڏنو هو ته فوج جي ماتحت سولين جو ڪورٽ مارشل ٿي سگهي ٿو. خواجا حارث وڌيڪ چيو ته آرمي ايڪٽ رڳو هٿياربند فوجن تائين محدود ناهي پر ان ۾ ٻيون ڪيٽيگريون به شامل آهن. جسٽس جمال مندوخيل رمارڪس ڏنا ته آئين جي آرٽيڪل 8 جي سب سيڪشن (3) ۾ فوج جي نظم و ضبط ۽ ڪارڪردگيءَ جو ذڪر آهي. هن سوال ڪيو ته ڇا هن آرٽيڪل ۾ فوجداري معاملي کي به شامل ڪري سگهجي ٿو. جسٽس جمال مندوخيل چيو ته آئين ۾ شهرين نه پر پاڪستان جي شهرين جو ذڪر آهي. خواجا حارث چيو ته آرمي ايڪٽ کي بنيادي آئيني حقن جي بنياد تي چئلينج نٿو ڪري سگهجي. جنهن تي عدالت جواب ڏنو ته جيڪڏهن ڪو شهري فوج جو حصو بڻجي وڃي ته ڇا هو پنهنجي بنيادي حقن کان محروم ٿي ويندو؟ جسٽس جمال مندوخيل پڇاڻو ڪيو ته جيڪڏهن ڪو شهري روڪڻ باوجود فوجي چوڪي تي وڃڻ چاهي ٿو ته ڇا ٿيندو ۽ کيس ڪم ڪرڻ کان روڪڻ جي الزام ۾ فوجي عدالت ۾ ڪيس هلايو ويندو؟ ان سوال تي بچاءَ واري وزارت جو وڪيل لاجواب ٿي ويو ۽ چيو ته اهڙي صورتحال جو ذڪر عدالت ڪري چڪي آهي، جنهن تي ڪجهه نٿو چئي سگهجي. بئنچ ۾ جسٽس محمد علي مظهر بچاءَ واري وزارت جي وڪيل کي مخاطب ٿيندي چيو ته ان سوال جو جواب بلڪل سادو آهي ته جيڪڏهن کيس سول آرمي ايڪٽ ۾ درج ڏوهن ۾ سزا مليل آهي ته ٽرائل تڏهن ئي هلندو جڏهن هو صرف چوڪي کان ٻاهر بيٺو ته ڪجهه نه ٿيندو. عدالت بچاءَ واري وزارت جي وڪيل کي سڀاڻي تائين دليل مڪمل ڪرڻ جو حڪم ڏئي ڇڏيو. ٻڌڻي جي پڄاڻي تي اڳوڻي وزيراعظم عمران خان جي ڀاڻج حسن نيازي جو والد حفيظ الله نيازي روسٽرم تي پهتو ۽ هن عدالت کي ٻڌايو ته سندس پٽ کي فوجي عدالت مان 10 سال قيد جي سزا ملڻ بعد جيل منتقل ڪيو ويو آهي پر ساڻس عام قيدين جهڙو سلوڪ نه ڪيو پيو وڃي. هن دعويٰ ڪئي ته سندس پٽ سان هاڻي اهڙو ئي سلوڪ ڪيو پيو وڃي جيئن هو فوجي حراست ۾ هو. عدالت اٽارني جنرل کي حڪم ڏنو ته ٻڌايو وڃي ته جيل منتقل ٿيلن سان جيل مينوئل موجب علاج ٿي رهيو آهي يا نه.جسٽس مسرت هلالي رمارڪس ڏنا ته سپريم ڪورٽ به جيل مينوئل موجب علاج ڪرڻ جو حڪم ڏنو آهي. هن چيو ته لڳي ٿو ته پنجاب ۽ وفاقي حڪومت عدالتي حڪم تي عمل نه پيون ڪن.
