برطانيا جي ليبر پارٽي جي ميمبر ۽ اڳوڻي وزير ٽيولپ صديق کي بنگلاديش ۾ ٻه سال قيد جي سزا ٻڌائي وئي آهي. بنگلاديش ۾ غير موجودگي جي باوجود، هوءَ ۽ ٻين 16 ڄڻن تي بدعنواني جو ڪيس هلي رهيو هو. مٿس الزام آهي ته هن پنهنجي ماسي ۽ بنگلاديش جي اڳوڻي وزيراعظم شيخ حسينه جي اثر رسوخ استعمال ڪندي، گاديءَ واري شهر ڍاڪا جي ڀرپاسي پنهنجي خاندان لاءِ هڪ پلاٽ حاصل ڪيو. لنڊن ۾ رهندڙ ٽيولپ صديق انهن الزامن کي رد ڪيو آهي. اهو به سمجهيو وڃي ٿو ته هوءَ ڪڏهن به بنگلاديش وڃي اها سزا نه ڪاٽيندي. هيمپسٽڊ ۽ هائي گيٽ مان چونڊيل پارليامينٽ جي ميمبر ٽيولپ صديق اڃا تائين بنگلاديش ۾ ڪيترن ئي التوا ۾ پيل ڪيسن کي منهن ڏئي رهي آهي. شيخ حسينه جي حڪومت جي خاتمي کان پوءِ بنگلاديش ۾ پراسيڪيوٽرز اڳوڻي قيادت، سندن ساٿين ۽ ڪٽنب جي ماڻهن خلاف وڏيون قانوني ڪارروايون شروع ڪيون آهن.
صديق خلاف ڪيس آگسٽ مهيني کان ڍاڪا ۾ هلندڙ هو. هن جنوري ۾ پنهنجي ماسي سان لاڳاپن تي پيدا ٿيل تڪرار سبب وزارتي عهدي تان استعيفيٰ ڏئي ڇڏيو هو. عدالتي دستاويزن مطابق، صديق تي الزام آهي ته هن پنهنجي طاقت استعمال ڪري پنهنجي ماسي ۽ اڳوڻي وزيراعظم شيخ حسينه کي متاثر ڪيو ته جيئن پنهنجي ماءُ ريحانه صديق، ڀيڻ عظمیٰ صديق ۽ ڀاءُ لاءِ زمين جو پلاٽ حاصل ڪري سگهي. بنگلاديش جي اينٽي ڪرپشن ڪميشن (ACC) جي هڪ پراسيڪيوٽر چيو ته صديق کي بنگلاديشي شهري طور ڪيس ۾ شامل ڪيو ويو، ڇاڪاڻ ته اختيارين کي سندس بنگلاديشي پاسپورٽ، سڃاڻپ ڪارڊ ۽ ٽيڪس نمبر مليا هئا.جڏهن ته صديق جي وڪيلن انهن دعوائن جي ترديد ڪندي فنانشل ٽائمز کي ٻڌايو ته هن وٽ ڪڏهن به قومي سڃاڻپ ڪارڊ يا ووٽر آئي ڊي ناهي رهيو ۽ هن ٻالڪپڻ کان پوءِ ڪڏهن به بنگلاديشي پاسپورٽ ناهي رکيو.
جج ربيع الاسلام ٽيولپ صديق کي ٻه سال قيد ۽ هڪ لک بنگلاديشي ٽڪا (تقريبن 821 آمريڪي ڊالر) جرمانو ٻڌايو. جيڪڏهن هوءَ جرمانو ادا ڪرڻ ۾ ناڪام رهي ته وڌيڪ ڇهه مهينا سزا وڌائي ويندي. مقدمي جي شروعات ۾ صديق چيو هو ته پراسيڪيوٽرز ڪوڙا ۽ بدنِيتي تي مبني الزام لڳايا آهن، جيڪي ميڊيا کي ڏنا ويا، پر ڪڏهن به باضابطه طور منهنجي آڏو پيش نه ڪيا ويا. 42 سالن جي ٽيولپ صديق، جيڪا اڳ برطانوي وزارتِ خزانا ۾ اقتصادي وزير رهي آهي، بنگلاديش جي اڳوڻي وزيراعظم شيخ حسينه واجد جي ڀاڻجي آهي، جيڪا گذريل سال عوامي احتجاج کان پوءِ اقتدار ڇڏي وئي هئي.
ٽيولپ صديق تي اهو به الزام آهي ته هن 2013ع ۾ بنگلاديش ۽ روس وچ ۾ هڪ معاهدو ڪرائڻ ۾ ڪردار ادا ڪيو، جنهن سبب هڪ نيوڪليئر پاور پلانٽ جي قيمت وڌي وئي. سندس ويجهن ذريعن انهن الزامن کي ڪوڙو ۽ سياسي قرار ڏنو آهي، ۽ چيو آهي ته اهو سڀ سندس ماسي کي نقصان پهچائڻ لاءِ ڪيو ويو آهي. ٽيولپ صديق جو نالو بنگلاديش ۾ ڪرپشن جي وڏين جاچن ۾ آيو آهي، جتي سندس خاندان تي لڳ ڀڳ 3.9 ارب پائونڊ جي خورد برد جا الزام لڳايا ويا آهن. برطانيا جي وزير طور، سندس ذميوارين ۾ مالي مارڪيٽن ۾ ٿيندڙ بي قائدگين سان منهن ڏيڻ به شامل هو. سندس استعيفيٰ قبول ڪندي برطانوي وزيراعظم ڪير اسٽارمر چيو ته ٽيولپ لاءِ دروازا هميشه کليل رهندا. وزيراعظم جي صلاحڪار سر لائوري ميگنس پڻ چيو ته هن کي ڪا بي ضابطگي جو ثبوت نه مليو، پر هن اهو به چئي ڇڏيو ته ٽيولپ کي پنهنجي ماسي سان تعلق جي ڪري پنهنجي ساک بابت محتاط رهڻ گهرجي ها.
ٽيولپ صديق 2015ع کان ليبر پارٽي جي ٽڪيٽ تي پارليامينٽ جي ميمبر چونڊجي رهي آهي. سندس نانو شيخ مجيب الرحمان بنگلاديش جو پهريون صدر هو، جيڪو 1975ع ۾ فوجي بغاوت دوران گهراڻي سميت قتل ڪيو ويو، جڏهن ته ٽيولپ جي ماءُ ريحانه ۽ ماسي شيخ حسينه ٻاهر ملڪ هجڻ سبب بچي ويون.
ٽيولپ جي ماءُ کي ننڍپڻ ۾ برطانيا سياسي پناهه ڏني هئي. سندس والد ڍاڪا جي يونيورسٽي ۾ پروفيسر هو، جنهن لنڊن ۾ ريحانه سان شادي ڪري خاندان اتي منتقل ڪيو. ٽيولپ صديق موجب سندس پرورش هڪ مسلمان طور ٿي ۽ هن جو خاندان ڪثيرالثقافتي برطانيا کي قبول ڪيو. ٻالڪپڻ دوران هن نيلسن منڊيلا، بل ڪلنٽن ۽ مدر ٽريسا سان به ملاقات ڪئي هئي، ۽ سندس خاندان کي وائيٽ هائوس پڻ گهرايو ويو هو. هن 16 سالن جي عمر ۾ ليبر پارٽي ۾ شموليت اختيار ڪئي. سياست ۾ اچڻ کان اڳ هن ايمينسٽي انٽرنيشنل، سيو دي چلڊرن ۽ گريٽر لنڊن اٿارٽي سان ڪم ڪيو.
2017ع ۾ چينل 4 کي ڏنل هڪ انٽرويو ۾، جڏهن هن کان پڇيو ويو ته هن ڪڏهن بنگلاديش ۾ پنهنجي ماسي کي ڇو نه للڪاريو، ته ان پروگرام کان پوءِ هن جي روَيي بابت شڪايت پڻ سامهون آئي، جنهن تي هن معافي پڻ گهري هئي. جيڪڏهن اوهان چاهيو ته مان هن مضمون مان خلاصو، ايڊيٽوريل يا سرخي (Headline) به ٺاهي ڏئي سگهان ٿو.
