مون پنهنجي سانڀر ۾، پنهنجي گهر ۾ ننڍي هونديَ کان ئي جيڪي شيون ڏٺيون پسيون تن سڀني جو منهنجي زندگيءَ ۾ ڪٿي نه ڪٿي ڪو نه ڪو اثر قبوليو. جيئن صبح ساجھر اسين اسڪول لاءِ تيار ٿيڻ لاءِ اٿندا هئاسين ته گهر ۾ ٽيپ رڪارڊ تي مولانا احتشام الحق ٿانوي جي آواز ۾ قرآن پاڪ جي تلاوت هلندي هئي. جيسين ناشتي وغيره تائين اسانجي رفتار پهچندي هئي تيسين ڪيسٽ جي بدلجندڙ جو وقت اچي ويندو هو. ياد اٿم ته منظور سخيراڻي ۽ جيجي زينه بلوچ جون ڪيسٽون به اڪثر هلنديون هيون. اسڪول کان واپسي ڪبي هئي ته اڪثر رڌڻي ۾ ماني وغيره پچائينديَ امي سان گڏ ريڊيو موجود هوندو هو. حيدرآباد ريڊيو تان فرمائشي خطن جو پروگرام، گهريلو عورتن جو پروگرام ۽ خاص طور ٽپهري مهل جو پروگرام ” يه بچا ڪس ڪا هي” جهڙا سلسلا ذهن ۾ محفوظ رهجي ويا آهن. شام جي ڪچهري ۽ ريڊيو جا ٻيا عوامي دلچسپي جا پروگرام به منهنجي يادداشت ۾ محفوظ آهن.
ننڍپڻ جي انهن ئي ساروڻين منجهان هڪ اهم ترين ساروڻي آهي ابو جي روز جي ڊائري لکڻ جي عادت. ان ڊائري ۾ نه صرف سيڌو سامان خرچ پُکو لکبو هو پر ابو پنهنجي خاص ڪوڊنگ لئنگويج ۾ روز جي ڊائري به لکندو هو. ۽ يقينن شاعر وٽ ڊائري هجي ته ان ۾ شاعري ته لازم و ملزوم آهي. سو انهن سڀني يادگيرين جو مون تي موروثي اثر رهيو ئي رهيو آهي.
انڪري آئون به پاڻ سان ڪچهريءَ لاءِ پنهنجي ڊائري جو سهارو وٺندو رهيو آهيان. منهنجي همراز منهنجي ڊائري روز جي ڪچهرين نه پر شاعري ۽ نثري ٽڪرن تي ٻڌل رهي آهي. آئون سمجهان ٿو ته هر هڪ انسان جو پنهنجو هڪ ڌار داستان آهي. بقول منهنجي محبوب شاعر اياز گل؛ "هر شخص ڪهاڻي آ”. اها ڪهاڻي جيڪا وقت سان گڏ بدلجي ٿي. ان کي لکڻ جو هڪ بهترين طريقو آهي، جيڪو اسان کي پنهنجي احساسن، خيالن ۽ تجربن کي سمجهڻ ۾ مدد ڪري ٿو. ڊائري لکڻ جي عادت هڪ قديم روايت مثل آهي. جيڪا گذريل زماني ۾ وڏي اهميت رکندي هئي ۽ اڄ جي نوجوانن لاءِ به ان جي اهميت کي سمجهڻ ضروري آهي.
ڊائري لکڻ جا ڪيترائي فائدا آهن. پهريون، اهو هڪ ذهني صحت لاءِ فائديمند عمل آهي. جڏهن اسان پنهنجا خيال ۽ احساس لکندا آهيون، ته اهي اسان کي پنهنجي اندر جي جذبن کي سمجهڻ ۾ مدد ڪن ٿا. ان سان گڏ، اهي دٻاءَ کي گهٽائڻ ۾ به مددگار ثابت ٿين ٿا. ڇاڪاڻ ته لکڻ سان اسان جي اندر جا جذبا ظاهر ٿيندا آهن جيڪي اسان کي سڪون مُهيا ڪندا آهن. ٻيو، ڊائري لکڻ سان تخليقي عمل کي هٿي ملندي آهي. جڏهن اسان پنهنجا خيال لکندا آهيون، ته اسان جي دماغ ۾ نوان خيال پيدا ٿيندا آهن. ان سان گڏ، شاعري لکڻ جو عمل به آسان ٿي ويندو آهي، ڇو ته اسان جي خيالن ۾ نوان رنگ شامل ٿيندا آهن. نوجوانن لاءِ، جيڪي شاعري ۾ دلچسپي رکن ٿا، ڊائري لکڻ هڪ بهترين مشق ثابت ٿي سگهي ٿي. ٽيون، ڊائري لکڻ سان اسان کي پنهنجي زندگي جي سفر کي سمجهڻ ۾ مدد ملندي آهي. جڏهن اسان پنهنجي روزمره جي تجربن کي لکندا آهيون، ته ان سان گڏ اسان کي پنهنجي ترقي ۽ سڌاري جو جائزو وٺڻ جو موقعو ملي ٿو. اهو عمل اسان کي پنهنجي مقصدن کي واضح ڪرڻ ۾ مدد ڪري ٿو ۽ ان سان گڏ اسان کي پنهنجي مستقبل لاءِ بهتر منصوبابندي ڪرڻ ۾ پڻ مدد ملندي آهي. ان کان علاوه، ڊائري لکڻ هڪ قسم جو وقت گذارڻ جو وسيلو آهي. اڄ جي تڪڙي زندگي ۾، جتي هر شيءِ تيزي سان بدلجي رهي آهي، هڪ خاموش لمحو گذارڻ ۽ پنهنجي خيالن سان وقت گذارڻ هڪ نعمت آهي. نوجوانن کي ان وقت جي اهميت کي سمجهڻ گهرجي، جڏهن اهي پنهنجي اندر جي آواز کي ٻڌي سگهن. مونکي اهو چوڻ بلڪل به هٻڪ محسوس نٿي ٿئي ته ڊائري لکڻ هڪ ثقافتي ورثو آهي، جيڪو گذريل زماني ۾ ڪيترن ئي عظيم شخصيتن پاران اختيار ڪيو ويو. انهن جي لکڻين ۾، اسان کي انهن جي جذبن، خيالن ۽ تجربن جو جائزو وٺڻ جو موقعو ملي ٿو. اڄ جي نوجوانن کي ان روايت کي جاري رکڻ گهرجي، جيئن اهي پڻ پنهنجي داستان گوئي جي ڪرت جو مزو ماڻي سگهن. ڊائري، ذهني صحت لاءِ فائديمند تخليقي عمل، خود شناسي ۽ وقت گذارڻ جو هڪ بهترين وسيلو پڻ آهي. اسان کي ان روايت کي زنده رکڻ گهرجي.
