اسلام آباد(طلعت حسين) ايران ۽ اسرائيل جي جنگ ۾ سڀ کان وڏو فائدو ايران کي مليوآھي،ٽرمپ ۽ نيتن ياهو جو مقصد ايران اندر انتشار پيدا ڪرڻ ۽ ان جي انقلاب کي ختم ڪرڻ هو، جيڪو هو حاصل نه ڪري سگهيو. جنگ ايراني قوم کي ويجهو آڻي ڇڏيو ۽ موجوده نظام کي وڏو عواميحمايت ملي. ايران جي حڪومت هاڻ دعويٰ ڪري سگهي ٿي ته آمريڪا، اسرائيل، برطانيا، جرمني ۽ فرانس سڀ ان جي خلاف گڏ هئا، پر ايران کين منھن ڏئي ويوآھي.مبصرن آمريڪا ۽ اسرائيل کي اڳواٽ آگاھھ ڪيو ھيو تھ جنگ جي صورت ۾ ايراني متحدٿي ويندا.سو ايراني سرڪار چئي سگھي ٿي تھ ڏسو اسان سر جو جواب پٿر سان ڏنوآھي،جيڪو ايراني نظام کي ھاڻي چيلينج ڪندو اھو آمريڪا نواز ۽ اسرائيل نواز سڏيو ويندو.ٻي ڳالهه، ايران پنهنجا هٿيار به ميدان ۾ آزمائي ورتا. انهن هٿيارن جي اصل وقت جي استعمال جي ٽيسٽ ٿي وئي، جنهن سان ايران هاڻ پنهنجي ٽيڪنالاجي کي وڌيڪ بهتر بڻائي سگهندو. ايران وٽ تقريبن 3000 ھزار ميزائل ھئا پر انھن جي ٽيسٽ نھ ٿي ھئي. ايران جي فضائي فوج کي محدود رکڻو پيو ڇاڪاڻ ته ان وٽ اڃا مڪمل فضائي دفاع جو نظام نه آهي. هاڻ ايران ممڪن آهي ته روس سان معاهدا ڪري پنهنجي فضائي صلاحيت وڌائيندو.آمريڪا اعلان ڪيو ته ايران جو نيوڪليئر پروگرام تباهه ٿي ويو، جڏھن اي آئي آئي اي وارا دوري جو چوندا تھ ايران هاڻ آساني سان چوندو ته اسان وٽ هاڻ ڪجهه به ناهي، تنهن ڪري نيوڪليئر معاملي تي بحث جو ڪو مطلب ناهي. حقيقت ۾ ايران وٽ اڃا به ڄاڻ موجود آهي ۽ جڏهن مناسب وقت ايندو ته اهو پنهنجي پروگرام کي ٻيهر فعال ڪري سگهي ٿو.ايران اندر به هاڻ بحث ختم ٿي وئي آهي ته نيوڪليئر هٿيار بڻائڻ گهرجن يا نه. هاڻ، ايران بغير هٿيار ٺاهڻ جي ان جي قيمت اڳواٽ ئي ادا ڪري ڇڏي آهي. مستقبل ۾ امڪان آهي ته ايران نيوڪليئر رياست بڻجي.ايران ھاڻي ريجنل الائنسز روس ۽ چين سان ناتا وڌيڪ گھرا بڻائيندو.جنگ ۾ ڊونلڊ ٽرمپ کي ڇا مليو؟ هن سڄي وقت خبرن ۾ رهيو، پاڻ کي امن جو نجات دهنده طور پيش ڪيو، ۽ هاڻ هو نوبيل امن انعام لاءِ پاڻ کي اميدوار طور پيش ڪندو. ٽرمپ آمريڪي هٿيارن جي وڪرو کي به تيز ڪيو ۽ گلف ملڪن سان اربين ڊالر جا ھٿيارن جا سودا ڪيا.آمريڪا ۾ جيڪا ھٿيارن جي لابي آھي اھا ھن وقت ٽرمپ جي سڀ کان وڏي حامي آھي. کيس اھو ڪير چئي سگهندو تھ جنگ دوران سڀ کان وڏو حملو تھ آمريڪا ايران تي ڪيو ان جي ايٽمي پلانٽ تي حملو ڪيو ويو. ٽرمپ اھو بھ چئي ٿو تھ مان آمريڪا کي عظيم بنائي ڇڏيوآھي. اسرائيل کي ڇا مليو؟ اسرائيل پاڻ کي ناقابل تسخير سمجهندو هو، پر هاڻ ثابت ٿي ويو ته ايران جا ميزائل اسرائيل تائين پهچي سگهن ٿا. اسرائيل پنهنجو دفاعي نظام ناقابل تسخير سمجهندو هو، پر هاڻ ان جون ڪمزوريون ظاهر ٿي ويون.اسرائيل اندر سياسي طور تي نتن ياهو دعويٰ ڪندو ته آمريڪا کي ايران جا نيوڪليئر پلانٽ تباهه ڪرڻ تي مجبور ڪيو. اسرائيل، غزه اندر، ايران ۽ آمريڪا جي مصروفيت جو فائدو وٺي وحشي ڪارروايون جاري رکيون، جنهن تي دنيا جو ڌيان گهٽ رهيو.وچ اوڀر جي ٻين ملڪن لاءِ به هاڻ ٻه سوچون پيدا ٿينديون. ڪجهه ملڪن پنهنجو دفاعي نظام وڌيڪ مضبوط ڪندا، ته ٻيا سوچيندا ته ڇا اسين سدائين آمريڪا ۽ اسرائيل جي شطرنج جا مهره رهنداسين؟ نئين نسل هاڻ هن شئي تي وڌيڪ سنجيدگي سان سوچيندي.پاڪستان هن سڄي صورتحال ۾ نيٽ گينر طور نظر اچي ٿو. پاڪستان ايران سان لڳاتار مثبت رابطي ۾ رهيو. ايران جي پارليامينٽ پاڪستان جا شڪريا ادا ڪيا. پاڪستان اسرائيل جي مسلسل مذمت ڪندو رهيو. پاڪستان جي سرحد تي هاڻ صورتحال به وڌيڪ پرامن ٿي سگهي ٿي.انڊيا هن صورتحال ۾ هارائيندڙ آهي. ان وقت جڏهن فيصلو ڪرڻو هو ته ايران يا اسرائيل، انڊيا اسرائيل جو ساٿ ڏنو ۽ ايران کان پاسو ڪيو. انڊيا اڻ لاڳاپيل رهيو، ڪوبه ان سان رابطو نه رکيو، ۽ علائقي ۾ ان جو اثر گهٽجي ويو.
نوٽ: هي تجزيو روزاني عوامي آواز، اربع 25 جون 2025ع تي شايع ٿيو
