ڪراچي(رپورٽر) سنڌ جي وڏي وزير جسٽس (ر) مقبول باقر جي صدارت هيٺ صوبائي نگران ڪابينا جي اجلاس ۾ ڪجهه فيصلا ڪيا ويا جنهن ۾ آبپاشي ۽ پاڻي جا اگهه وڌائڻ، غير سروي ٿيل زمين جو سروي ڪرائڻ، ٻيهر لکتي رڪارڊ سهيڙڻ ۽ ان ڳالهه تي اتفاق ڪرڻ ته وفاقي حڪومت پاڪستان اسٽيل ملز جي زمين کي صنعتي مقصدن لاءِ استعمال ڪري سگهي ٿي شامل آهن. اڱاري ڏينهن وزيراعليٰ هائوس ۾ اجلاس ٿيو جنهن ۾ صوبائي ڪابينا جي وزيرن، چيف سيڪريٽري ڊاڪٽر فخر عالم، چيئرمين پي اينڊ ڊي شڪيل منڱڻيجو، سيڪريٽري بلديات منظور شيخ، سيڪريٽري ناڻو ڪاظم جتوئي ۽ ٻين شرڪت ڪئي. اسٽيل مل زمين: نگران ڪابينا اتفاق ڪيو ته پاڪستان اسٽيل ملز جي زمين وفاقي حڪومت ايڪسپورٽ پروسيسنگ زون قائم ڪرڻ لاءِ ان شرط تي استعمال ڪري سگهي ٿي ته اها زمين رڳو صنعتي مقصدن لاءِ استعمال ٿيندي. ياد رهي ته سنڌ حڪومت 74-1973ع دوران پاڪستان اسٽيل ملز کي زمين ڏني هئي ۽ هن وقت 13344.34 ايڪڙ زمين پاڪستان اسٽيل ملز استعمال ڪري رهي آهي. آبياڻو: وزير آبپاشي ايشور لعل ڪابينا کي ٻڌايو ته آبپاشي جي انفراسٽرڪچر جي سار سنڀال ۽ مرمت (M&R) جي ضرورتن کي پورو ڪرڻ لاءِ آبياڻي جي شرح ۽ پاڻي فراهمي جي شرحن کي بتدريج وڌائڻ جي ضرورت آهي. آبياڻو/واٽر چارجز گڏ ڪرڻ M&R جي خرچن لاءِ تمام گھٽ آھي ۽ سال 1999 ۾ نظرثاني ڪئي وئي هئي ته جيئن گھريلو، صنعتي ۽ تجارتي مقصدن لاءِ آبياڻي (فصل) ۽ واٽر چارجز اوڳاڙي سگهجن. آبياڻي جي سراسري سالياني بجيٽ 528.45 ملين رپيا آهي جڏهن ته M&R جو سراسري ساليانو خرچ 4464.77 ملين رپيا آهي. سنڌ جي آبپاشي کاتي جي رپورٽ 2014 مطابق سراسري سالياني M&R گهربل 11353 ملين رپيا آهي. تفصيلي بحث کانپوءِ ڪابينا فصلن لاءِ آبياڻي جي شرح ۽ ميونسپل/گهريلو، صنعتي ۽ تجارتي استعمال لاءِ واٽر چارجز ۾ 100 سيڪڙو واڌ ۽ جي منظوري ڏني. آبياڻي جو موجوده اگهه 53 رپيا (درياهه جو پاڻي) ۽ 363 رپيا (ٽيوب ويل ۽ لفٽ مشين) في ايڪڙ آهي ۽ ان کي وڌائي 106/726 رپيا في ايڪڙ ڪيو ويندو. ميونسپل/گهريلو واٽر ريٽ 0.50 رپيا في 1000 گيلن ۽ نئون ريٽ 4 رپيا في 1000 گيلن هوندو جيڪو 800 سيڪڙو اضافو آهي. صنعتي/ تجارتي استعمال لاءِ پاڻي جو اگهه 1.0 رپيا في 1000 گيلن ۽ نئون اگهه 8.0 رپيا في 1000 گيلن هوندو. ڪابينا کي ٻڌايو ويو ته ميونسپل ڪارپوريشن، واٽر بورڊ، واسا ۽ ڪراچي، حيدرآباد ۽ سکر جا صنعتي علائقا به آبپاشي کاتي کي پاڻي لاءِ هڪ رپيو به ادا نٿا ڪن. غير سروي ٿيل زمين: ڪابينا کي ٻڌايو ويو ته هر ضلعي ۾ سروي جو ڪم شروع ڪيو ويندو جنهن لاءِ 32 سروي ٽيمون جوڙيون پيون وڃن جنهن لاءِ هڪ روينيو سرويئر، 6 تپيدار ۽ هڪ انسپيڪٽر آف روينيو اينڊ سٽي سروي شامل آهن. هر سروي ٽيم ڊي جي پي ايس ۽ آپريٽر سميت ٻين لاڳاپيل سامان سان ليس هوندي. ڏينهن جي آخر ۾، فيلڊ سروي ٽيمن پاران ڪيل ڪم کي ليب ڏانهن موڪليو ويندو. ڊائريڪٽوريٽ ۾ هڪ ليب قائم ڪئي ويندي جيڪا ڊيٽا کي پروسيس ڪندي ۽ زمين جو رڪارڊ تيار ڪندي ۽ پوءِ تيار ڪيل رڪارڊ لاڳاپيل ڊي سي ۽ مختيارڪار اسٽيٽ کي تصديق لاءِ موڪليو ويندو. شهري سروي: ٻهراڙيءَ آباديءَ جو شهري علائقن ۾ لڏپلاڻ سبب موجوده سروي يا نئين سروي جي توسيع لاءِ وڏن شهرن ۾ شهري سروي ڪرڻ جي ضرورت آهي. ڊويزنل، ضلعي ۽ تعلقي هيڊ ڪوارٽرن (مجموعي طور تي 153) تي سٽي سروي آپريشن ڪرڻ جي تجويز ڏني وئي ته آبادگارن جي حقن جو ضروري رڪارڊ تيار ڪري سرڪاري زمينن جو صحيح حساب ڪتاب رکيو وڃي. ري رائٽنگ/ريڪارڊ آف رائيٽ جي خصوصي نظرثاني: ري رائٽنگ جي ڪم ۾ آن لائين پورٽل VF-VIIA، VF-II ۽ VF-I ذريعي پراڻن زمينن جي رڪارڊن جي خاص نظرثاني شامل آهي. روينيو واري وزير يونس ڍاگا ڪابينا کي ٻڌايو ته حقن جي رڪارڊ لاءِ ري رائيٽنگ ڪميٽيون جوڙي تصديقي ڪميٽيون به ٺاهي وينديون. اهڙن گهڻ رخي ڪمن کي انجام ڏيڻ لاءِ اهو تجويز ڪيو ويو آهي ته ڊائريڪٽوريٽ آف سروي اينڊ سيٽلمينٽ، بورڊ آف روينيو موجود افرادي قوت اندر آپريشن/ڪم شروع ڪري جڏهن ته ضرورتن کي پورو ڪرڻ لاءِ مارڪيٽ کان اضافي ٽيڪنيڪل سپورٽ جي ضرورت پوندي. ڪابينا منصوبي ۽ ان جي بجيٽ لاءِ 2922.19 ملين رپين جي منظوري ڏني جڏهن ته وڏي وزير چيو ته 290 ملين رپين جي مجموعي رقم جو 10 سيڪڙو هلندڙ مالي سال 24-2023 دوران جاري ڪيو ويندو باقي 2632.19 ملين رپين جي رقم جو 90 سيڪڙو ايندڙ مالي سال (2024-25) جي بجيٽ ۾ مختص ڪيو ويندو. سب رجسٽرارن جي ڀرتي: ڪابينا سنڌ رجسٽريشن رولز 1940 ۾ ترميم جي منظوري ڏئي ڇڏي ته جيئن سب رجسٽرار جي ڀرتي سنڌ پبلڪ سروس ڪميشن ذريعي ٿي سگهي. سب رجسٽرار جي مقرري سينيئر ڪلرڪن جي 50 سيڪڙو ڪوٽا مان ترقي ذريعي ڪئي ويندي جيڪي ڊپارٽمينٽل امتحان پاس ڪندا آهن. ڊپارٽمينٽل امتحان IG رجسٽريشن ذريعي منعقد ڪيو ويندو آهي. سينيئر ميمبر بورڊ آف روينيو زاهد عباسي چيو ته اي-رجسٽريشن جي ضرورت کي پورو ڪرڻ ۽ ڪارڪردگي کي بهتر بڻائڻ لاءِ ڊپارٽمينٽ سنڌ رجسٽريشن رولز 1940ع ۾ ترميم جي تجويز ڏني آهي جنهن ۾ ابتدائي مقرري، ڊپارٽمينٽل امتحانن جي انعقاد ۽ سب رجسٽرارن جي سکيا شامل آهي. ترميم موجب سب رجسٽرار جي شروعاتي مقرري ۽ ڊپارٽمينٽل امتحان سنڌ پبلڪ سروس ڪميشن پاران ورتا ويندا ۽ فقط سينيئر ڪلارڪ جيڪي ڊپارٽمينٽل امتحان پاس ڪن ٿا سب رجسٽرار لاءِ اهل هوندا. وزير تعليم ڊاڪٽر راڻا حسين ڪابينا کي ٻڌايو ته سنڌ ايجوڪيشن فائونڊيشن (ايس اي ايف) ۾ 2723 تعليمي ادارا آهن جن ۾ 890000 شاگردن جي داخلا آهي. ايس ٽي بي بي پاران فائونڊيشن اسيسڊڊ اسڪولن جي 890000 شاگردن جي درسي ڪتابن جي طلب کي پورو ڪرڻ لاءِ ڪم ڪيو آهي ۽ هلندڙ سال 964 ملين رپين جي رقم گهري آهي. سيڪريٽري تعليم محترمه شيرين ناريجو ڪابينا کي درخواست ڪئي ته SEF اسڪولن لاءِ درسي ڪتابن جي فراهمي لاءِ 500 ملين رپيا ۽ بورڊ جي امتحاني فيس جي ادائيگي لاءِ 140 ملين رپيا اضافي فنڊ فراهم ڪيا وڃن جيڪي مالي سال 24-2023 ۾ فائونڊيشن اسڪولن/سينٽرن کي فراهم ڪيا ويندا ۽ ان کي ايندڙ مالي سال کان باقاعده بجيٽ جو حصو بڻايو وڃي. ڪابينا فنڊز جي منظوري ڏئي ڇڏي. NICVD لاءِ ايم آر آئي مشين: نگران وزير صحت ڊاڪٽر سعد نياز ڪابينا کي ٻڌايو ته اين آءِ سي وي ڊي ايم آر آءِ مشين جي خريداري لاءِ 628.311 ملين رپين جي گرانٽ جي درخواست ڪئي آهي. ڪابينا بحث کانپوءِ فنڊن جي منظوري ڏيندي ۽ رقم جاري ڪرڻ جو حڪم پڻ ڏئي ڇڏيو. آفيسرن ۽ ويڪسينيٽرن جي ڀرتي: وزير صحت ڊاڪٽر سعد نياز ڪابينا کي ٻڌايو ته سنڌ هيلٿ سپورٽ پروگرام (SHSP) ۾ اي پي آءِ کي مضبوط ڪرڻ لاءِ 4 آفيسرن ۽ 455 ويڪسينيٽرن کي هڪ سال لاءِ ڪانٽريڪٽ تي ڀرتي ڪرڻ جي ضرورت آهي. ڪابينا تجويز جي منظوري ڏيندي ميرٽ تي ڀرتيون شروع ڪرڻ جي اجازت ڏئي ڇڏي. KWSB فيڊرز جي منتقلي: سيڪريٽري توانائي ريحان بلوچ چيو ته ڪراچي واٽر بورڊ پنهنجي 42 سيوريج پمپنگ اسٽيشنن جي اليڪٽرڪ فيڊرن کي هاءِ لاسز فيڊرن کان لو لاسس (لوڊ شيڊنگ فيڊرن) ڏانهن منتقل ڪرڻ جي درخواست ڪئي آهي. فيڊرن جي شفٽنگ تي لڳ ڀڳ 324.46 ملين رپيا لاڳت ايندي، ڪابينا فنڊز جي منظوري ڏيندي توانائي کاتي کي هدايت ڪئي ته فيڊرن کي جلد کان جلد شفٽ ڪيو وڃي. HDA ملازمن جا واجبات: مڪاني ادارن واري وزير مبين جماڻي ڪابينا کي ٻڌايو ته حيدرآباد ڊيولپمينٽ اٿارٽي جي ملازمن جي التوا هيٺ پينشن، پگهارون، ملازمت جي فائدن ۽ ٻين مسئلن جي ادائيگي لاءِ 500 ملين رپين جي امداد جي ضرورت آهي. وڏي وزير چيو ته ڪي ايم سي توڙي ڪي ڊي اي جا رٽائرڊ ملازم به پينشن ۽ رٽائرمينٽ جي فائدن جي ادائيگي لاءِ ساڻس رابطو ڪري رهيا آهن. هن ايڇ ڊي اي ملازمن لاءِ 50 ڪروڙ رپيا منظور ڪيا ۽ سيڪريٽري بلديات منظور شيخ کي هدايت ڪئي ته هو ڪي ڊي اي ۽ ڪي ايم سي جي رٽائرڊ ملازمن جا بقايا ادا ڪرڻ جا طريقا ڳولين. اسلام ڪوٽ آر او پلانٽ جي سار سنڀال: صوبائي ڪابينا پبلڪ هيلٿ انجنيئرنگ کاتي جي درخواست تي 1.5 ايم جي ڊي ميگا آر او پلانٽ اسلام ڪوٽ ضلعي ٿرپارڪر جي بحاليءَ لاءِ 434.109 ملين رپين جي منظوري ڏني آهي. NED ۽ مهراڻ يونيورسٽين جي هڪ ٽيڪنيڪل ٽيم بحاليءَ جي لاڳت جو ڪاٿو لڳايو هو تنهنڪري رقم جي منظوري ڏني وئي هئي ته جيئن مرمت ۽ سار سنڀال جو ڪم شروع ڪيو وڃي. ٻيلي کاتي جي آفيسرن لاءِ اسڪالرشپ: صوبائي ڪابينا ٻيلي کاتي جي درخواست تي SPSC پاران چونڊيل 23 اميدوارن/رينج فاريسٽ آفيسرن (BS-16) لاءِ 51.216 ملين رپين جي منظوري ڏني جن کي چار سالن لاءِ پاڪستان فاريسٽ انسٽيٽيوٽ، پشاور موڪليو ويندو. IDA قرض جي مدت ۾ واڌ: صوبائي ڪابينا آبپاشي کاتي جي درخواست تي 71.7 ملين ڊالر جي IDA ڪريڊٽ جون 2028ع تائين وڌائڻ جي منظوري ڏني. گڊو ۽ سکر بئراجن کي ڪريڊٽ سهولت تحت بحال ڪيو ويندو. احسن آباد کان هاءِ ڪورٽ هائوسنگ سوسائٽي تائين روڊ: سيڪريٽري بلديات منظور شيخ نان اي ڊي پي اسڪيم بابت بريفنگ ڏيندي چيو ته احسن آباد کان هاءِ ڪورٽ هائوسنگ سوسائٽي اسڪيم 33 ڪراچي تائين روڊ 99.945 ملين رپين جي لاڳت سان تيار ڪيو ويو آهي. ڪراچي ڊيولپمينٽ اٿارٽي ان اسڪيم تي عمل ڪندي. وڏي وزير چيو ته مڪاني ادارن جو کاتو ان اسڪيم جي فنڊنگ پنهنجي انٽر سيڪٽرل بچت مان ڪندو. وزير روينيو يونس ڍاگا ڪابينا کي ٻڌايو ته ڪراچي، خيرپور، لاڙڪاڻو، ميرپورخاص ۽ لينڊ رڪارڊ آفيسر حيدرآباد جي سروي سپرنٽينڊنٽ ٻڌايو آهي ته سندن ڊويزنل دائري ۾ اٽڪل 4.5 ملين ايڪڙ غير آباد زمين سروي لاءِ موجود آهي.
