اسلام آباد(ع آ نيوز) ماهرن جو خيال آهي ته حڪومت سنڌو درياهه مان ڇهه نوان واهه ڪڍڻ چاهي ٿي، جيڪو نه رڳو سنڌ جي ماڻهن جي بنيادي حقن جي ڀڃڪڙي آهي پر ان سان زرخيز زمينون بنجر ٿينديون ۽ ماحولياتي نظام تي تمام خراب اثر پوندا. ماحولياتي نظام تي ماهرن جو چوڻ آهي ته سنڌو درياءَ جي نظام ۾ لڳاتار هڪ سئو پنجاهه سالن کان بند ٻڌا پيا وڃن. حڪومت تازو سنڌو درياهه مان 6 نوان واهه ٺاهڻ جي منظوري ڏني آهي، جن ۾ چولستان ۽ ٿر جي علائقن کي سيراب ڪرڻ لاءِ واهه شامل آهن. اهي واهه ملڪ ۾ 48 لک ايڪڙ زمين تي گرين ڪارپوريٽ فارمنگ لاءِ ڪڍيا پيا وڃن، جنهن ۾ سمورن صوبن جون زمينون شامل آهن. جي يو آءِ (ف) جي سينيٽر ڪامران مرتضيٰ اهو به چيو آهي ته 1991ع جي پاڻي معاهدي تحت پاڻي مختص ڪرڻ تي اڳ ۾ ئي دٻاءُ آهي، ان منصوبي کي صرف ان صورت ۾ جائز قرار ڏئي سگهجي ٿو جڏهن اضافي پاڻي موجود هجي، جيڪو اصل ۾ موجود ناهي. عوامي تحريڪ سنڌ جو مرڪزي صدر وسند ٿري ڳالهائيندي چيو ته ”انهن نئين اسٽريٽجڪ واهه ذريعي سنڌ مڪمل بنجر ٿي ويندي. وسند ٿري ڪئنال منصوبي کي حڪومت ۽ فوجي اسٽيبلشمينٽ جي اتحادي پارٽين جو ڳانڍاپو قرار ڏيندي لکي ٿو ته: ”جيئن گذريل آمرن جهڙوڪ جنرل ضياءَ، جنرل مشرف ۽ خاص ڪري جنرل ايوب ملڪ کي وڪڻي ڇڏيو . نصير ميمڻ جو چوڻ آهي ته 1991ع جي پاڻي معاهدي تحت 10 ملين ايڪڙ فوٽ پاڻي جو گهٽ ۾ گهٽ مقدار انڊس ڊيلٽا تائين نه ٿو پهچي، يعني اهو نقطو جتي درياهه سمنڊ سان ملي ٿو. نون واهن جي ڳالهه قدرتي نظام سان ٽڪراءَ جي برابر آهي. پاڻي وسيلن جي ماهر ڊاڪٽر حسن عباس جو چوڻ آهي ته ”متبادل طريقا موجود آهن ۽ وڌيڪ پائيدار آهن. حڪومت کي پاڻي جي فلٽريشن لاءِ پمپ ۽ پائپ جا طريقا استعمال ڪرڻ گهرجن ۽ درياهن جي ڪنارن مان پاڻي جي منتقلي ڪارپوريٽ فارمنگ منصوبن ۾ ڪرڻ گهرجي. هن چيو ته آبهوا جي لحاظ کان واهه پاڻي جي فراهمي جو مستقل بندوبست ناهي.
